In ‘De Bedrijfsatleet’van Koen Gonnissen en Alain Goudsmet wordt een holistische aanpak van maximaal presteren beschreven. Het model dat centraal staat in dit boek is het model van 3 batterijen (IQ, EQ en Fysieke Weerstand) en het onderhoud van de drie batterijen door middel van versterken, het verbeteren van de weerstand en het heropladen van de batterijen.
Een aantal basisprincipes die aan dit model gekoppeld zijn: beheer je energie in plaats van je tijd (1), je bent zo sterk als je zwakste batterij (2) en zorg goed voor jezelf om je energie sneller op te laden (3).
In 1950 ontwierp Maslov de piramide van menselijke behoeften waarin 5 lagen van behoeften beschreven worden, fysieke behoeften (1), behoefte aan veiligheid (2), behoefte aan relaties (3), aan zelfvertrouwen (4) en tot slot aan zelfrealisatie (5). In 1970 werd deze piramide vereenvoudigd door Alderfer die door middel van samenvoegen tot 3 belangrijke gebieden van persoonlijke behoeften kwam: Fysiek (1), Emotioneel (2) en Mentale behoeften (3).
De drie batterijen van Gonnissen en Goudsmet zijn direct afgeleid van het model van Alderfer. Om optimaal te presteren als persoon dien je rekening te houden met elk van deze drie aspecten van je behoeften als mens, je fysieke gesteldheid, je emotionele intelligentie (EQ) en je mentale welzijn (IQ). Wanneer iemand zijn of haar persoonlijke effectiviteit wil verbeteren is het van belang om in elk van de drie batterijen te investeren, want – zo stellen de auteurs – ‘je bent slechts zo sterk als je zwakste batterij’.
Om de verschillende BATTERIJEN TE VERSTERKEN om als het ware de capaciteit van de batterijen te verhogen beschrijven de auteurs verschillende mogelijkheden en activiteiten.
Om de Mentale Batterij te versterken helpt het om je persoonlijke prioriteiten te bepalen. Het bepalen van prioriteiten helpen om er zeker van te zijn dat je jouw energie besteed aan de juiste dingen, die voor jou het beste resultaat opleveren (zie ook de samenvatting van het boek: Prioriteiten – S.Covey).
Het versterken van de Emotionele Batterij doe je door invloeden van stress uit de weg te ruimen, of zoals de auteurs het beschrijven: ‘pinnen uit je voet te halen’. Het is van belang om factoren in je leven die je stress opleveren uit de weg te ruimen. Dit voorkomt niet alleen dat je al je energie nodig hebt om met de stressfactoren bezig te zijn, maar kan ook een grote explosie van emoties op een ongewenst moment voorkomen.
De Fysieke Batterij versterk je door goed naar je lichaam te luisteren, en zo je energie te beheren. Een dagelijks ritme helpt hierbij. Denk aan dagelijks op dezelfde tijd op staan, op gezette tijden maaltijden te eten en regelmatig ontspannen/sporten.
Behalve versterken kunnen je ook DE WEERSTAND VAN DE BATTERIJEN VERHOGEN waardoor de batterijen minder snel leeg raken en ze minder (vaak) opgeladen hoeven te worden.
De methode om de weerstand van de Mentale Batterij te optimaliseren is om te (leren te) relativeren onder druk. Focus op het ‘nu’ en op de eerst volgende stap om in deze situatie te handelen. Voorkom ongewenste emoties door objectief naar een situatie te leren kijken en een reactie te bedenken. Een praktische tip om situaties in een positiever daglicht te stellen is om het woord ‘niet’ uit je vocabulaire te schrappen.
Sociale contacten helpen bij het verhogen van de weerstand van de Emotionele Batterij. Iedereen heeft bepaalde stressfactoren in zijn of haar leven. De kunst is om de impact ervan op je dagelijkse energieniveau te beperken, en dat doe je voornamelijk door erover te praten met anderen. Het uiten van emoties werkt kalmerend en geeft je zelfvertrouwen een boost. Een tweede manier om met stress om te gaan is fysieke beweging. Hoe hoger de stress, hoe intensiever de uitlaatklep moet zijn om alle energie die door de stress vrijgemaakt wordt te kunnen gebruiken.
De weerstand van de Fysieke Batterij wordt het best verhoogd door regelmatig een moment van ontspanning te pakken gedurende de dag. Denk aan ‘even te benen strekken’, of een moment nemen om te visualiseren waar je eigenlijk naartoe wilt met een bepaalde actie. Relaxatie verlaagt direct je metabolisme, hartslag, bloeddruk, ademhaling en spierspanning, waardoor je minder energie verbruikt.
Tot slot DE BATTERIJEN OPLADEN. Het energieniveau van een persoon is net als een batterij: je hebt een bepaalde hoeveelheid energie en zodra die verbruikt is moet de batterij – of de persoon - opgeladen worden. Waar je als persoon energie van krijgt verschilt per persoon en elke activiteit is van invloed op meer dan één van de batterijen. Onderwerpen die in dit gedeelte van het boek beschreven worden zijn; Beweging, Voeding, Sociale contacten, Humor, Relaxatie en Slaap.
Voor beweging beschrijven Gonnissen en Goudsmet de volgende vuistregels: 3x per week 10 minuten buikspier oefeningen (1), 3x per week 30 minuten cardio (2) en 2x per week spier training (3).
Qua voeding beschrijven de auteurs een gebalanceerde voeding met veel groenten en fruit (1), een focus op wit vlees, vis en gevogelte qua eiwitten (2), en een verdeling van voeding over 3 maaltijden en 3 snacks (3) voor een gebalanceerde toevoer van energie gedurende de dag.
Sociale contacten maken een mens gelukkig. Andersom leidt sociaal isolement tot depressie. Onderzoek wijst uit dat een periode van langer dan 2 dagen achter elkaar thuiswerken de productiviteit van de persoon verlaagd, door gebrek aan sociale contacten.
Humor is goed voor de mens omdat elke lach de hersenen een zuurstof impuls geeft. 1 minuut lachen heeft zelfs hetzelfde ontspannende effect op de hersenen als 45 minuten fysieke ontspanning. Naast veel lachen kun je ontspanning vinden in activiteiten als Yoga en Tai-Chi, en niet-competatieve sportactiviteiten als wandelen, joggen en zwemmen een hulpmiddel.
Tot slot is slaap een van de belangrijkste manieren om alle drie de batterijen op te laden. Wanneer je elke ochtend begint met een volledig opgeladen batterij, kun je jezelf volledig geven gedurende de dag. Slaap heeft een cyclus van verschillende typen en ‘diepten’ van slaap die gemiddeld 90 minuten duren. Je voelt zelf aan wanneer een cyclus begint en wanneer je deze gemist hebt raak je als het ware over je slaap heen, waarna het 90 minuten duurt voor je opnieuw een kans hebt om de slaaptrein te pakken.
Om ook op kantoor te kunnen presteren als een atleet, is het van belang om op een holistische manier naar jezelf te kijken. Het hebben van veel kennis (mentaal) alleen is niet voldoende voor optimale prestaties, ook het emotionele vlak en het fysieke vlak bepalen hoeveel energie je dagelijks te besteden hebt om productief te zijn. Met bovenstaande methoden en tips kan iedereen zijn energie niveaus verhogen op alle drie de vlakken, om daarna met het stellen van de juiste prioriteiten zijn of haar energie optimaal te kunnen gebruiken.
Ga verder naar:
Today Matters - J.C.Maxwell (samenvatting)
BRON:
Gonissen, K., Gousmet, A., 2013, De Bedrijfsatleet - Jezelf managen onder druk, Alphen aan de rijn (NL): vakmedianet (bestel dit boek)
