In Supertraining geeft Ted Garratt ons trainers een overzicht van dingen die belangrijk zijn wanneer je voor de groep staat. De ondertitel ‘Using NLP to Improve your Training’ doet vermoeden dat er in dit boek veel NLP (Neuro Linguïstisch Programmeren) besproken wordt, dat is naar mijn mening niet zo. Wel worden er veel referenties gemaakt naar de principes van NLP zodat je als lezer wordt uitgenodigd om je verder daarin te verdiepen.
Dit artikel beschrijft tien tips voor trainers om een training effectiever te maken, voornamelijk uit deel drie en vier van het boek, die mij het meest aanspraken.
We beginnen met het 4 MAT SYSTEEM AAN HET BEGIN VAN EEN TRAININGONDERDEEL. Dit systeem, beschreven door Bernice McCarthy en afgeleid van de vier leerstijlen van Kolb, geeft aan hoe mensen verschillende leerbehoeften hebben. Wanneer je vanaf het begin van een onderdeel de aandacht van alle vier typen (Diverger, Assimilator, Converger en Accomodator) wilt vasthouden, is het belangrijk om de volgende 4 vragen te beantwoorden: Waarom doen we dit training onderdeel? Wat gaan we de komende tijd doen? Hoe gaan we dat doen? En wat als ik het in de praktijk wil gebruiken? Door deze 4 typen allemaal tegemoet te komen vanaf het begin van je training onderdeel, voorkom je dat een gedeelte van de groep al afhaakt voor je bent begonnen.
Een tweede tip beschrijft de verschillen in VOORKEUR VOOR DETAILS VERSUS HET GROTE GEHEEL. Dit is één van de metamodellen vanuit de NLP theorie die beschrijft hoe mensen graag leren. Sommige hebben behoeft om het grote geheel te zien, anderen willen juist graag details bespreken.
De manier om hier het beste mee om te gaan en aan beide typen mensen tegemoet te komen is om eerst met het overzicht te starten, daarna in te zoomen op de details, en uiteindelijk weer te eindigen met het grote overzicht. Dit is vooral belangrijk omdat je als trainer zelf waarschijnlijk een voorkeur van één van de twee hebt, en mogelijk een gedeelte van de groep verliest wanneer je alleen op die eigen voorkeur afgaat in al je trainingen.
Tip nummer drie beschrijft het belang van HET ZETTEN VAN POSITIEVE VERWACHTINGEN. Eric Jensen (een grote naam binnen NLP) heeft aangetoond dat de meest belangrijke succesfactor bij wiskundetentamens, de mate waarin deelnemers geloofden in hun succes van het wiskunde tentamen. Zorg er daarom voor dat wanneer je een onderdeel start, je de groep op positieve manier aan het onderdeel introduceert. Een trainer out zou zijn om te zeggen: ‘En dan nu het moeilijkste onderdeel van de cursus” omdat de groep dan bij voorbaat al het gevoel heeft dat het zwaar gaat worden. De tip vier en vijf beschrijven hoe het anders kan.
Tip nummer vier beschrijft het gebruiken van EMBEDDED COMMANTS (wat in het Nederlands een beetje gek klinkt: ‘ingesloten opdrachten’). Dit zijn het type zinnen die de studenten zonder dat ze zich daar bewust van zijn voorbereiden op wat komen gaat. Dit zijn zinnen als: “aan het einde van dit uur ben je in staat om….” (de opdracht is om het je eigen te maken) En “Dit was een goed stuk theorie! We nemen nu pauze, en daarna heb ik nog een leuk onderwerp om te bespreken” (let op, na de pauze komt er meer).
Een andere manier om positieve verwachtingen te scheppen is het gebruik van VOORONDERSTELLINGEN. Een vooronderstelling is een opmerking of een vraag die er automatisch vanuit gaat dat een eerdere keuze al gemaakt is. Een slim NLP trucje omdat je de studenten er extra moeite voor zouden moeten doen om die vooronderstelling ter vragen te stellen. Trainer zinnen die met ‘wanneer’ beginnen zijn vaak vooronderstellingen: “wanneer je dit onderwerp geleerd hebt” (gaat ervanuit dat je het gaat begrijpen), “wanneer je dit in je werk toepast” (gaat ervanuit dat je het wilt toepassen).
Tijdens het uittrainen van een onderdeel zullen er (hopelijk) vragen en discussie ontstaan in de groep. Om de relatie tot de groep goed te houden, heb je als trainer zoals dat heet ‘rapport’ nodig. Een positieve houding tot elkaar waardoor de deelnemers naar je willen luisteren. Tijdens het vragen beantwoorden en het leiden van de discussie zijn tip 6 en 7 belangrijk.
Tip nummer 6: Gebruik BACKTRACKING als tool om aan het einde van een discussie de mening van een deelnemer samen te vatten in dezelfde woorden als die de deelnemer heeft gebruikt en mogelijke in dezelfde voorkeurstaal die de persoon heeft (auditief, visueel of kinesthetisch, Martin 2001) Dit helpt niet alleen met het duidelijk maken dat je goed hebt geluisterd naar de persoon of groep, maar helpt ook wanneer een persoon het niet met je eens is wat hun leren in de weg kan staan. Wanneer je samenvat wat de persoon gezegd heeft in zijn/haar eigen woorden, en je vraagt of je het goed hebt begrepen of samengevat, kan de deelnemer niet anders doen dan het met je eens zijn, wat de rapport verbeterd.
Nog een tool om rapport te verbeteren met een person of groep is POSITIVE REINFORCEMENT (positieve versterking, zie ook Daniels, 2000). Dit betekent dat je een compliment geeft aan de vragensteller door middel van
1) een opmerking te maken dat je het leuk vind dat de vraag gesteld is,
2) iets zegt over de vraag zelf: bijvoorbeeld dat het heel creatief was, of dat je het fijn vind dat de deelnemer het initiatief heeft getoond om de vraag op tafel te gooien, of
3) hardop te reflecteren wat voor impact de vraag had op jezelf of de groep. (dank je wel, jouw vraag heeft mij geholpen dit beter uit te leggen)
Dan is het tijd om het training onderdeel af te sluiten. En wanneer het in het onderdeel gaat over het gebruik van een nieuwe tool, of misschien wel een gedragsverandering, kan FUTURE-PACING (jezelf ‘in het tempo zetten’ voor de toekomst) je helpen. Deze techniek bereid de deelnemers voor op een moeilijk moment waarop ze het nieuwe gedrag willen toepassen. Bij future-pacing stel je jezelf het moeilijke in de toekomst gelegen moment voor, en zie je voor je hoe je zelf de nieuwe gewenste reactie laat zien. Als je deze visualisatie een paar keer oefent bij jezelf, misschien zelfs met beeld geluid of gevoelstriggers (wat dan weer anchoring genoemd wordt in NLP) , is de kans groter dat wanneer het moment dan ook echt daar is, je het nieuwe gedrag laat zien omdat je je er specifiek op hebt voorbereid.
Tip nummer negen beschrijft een leuke manier om de training af te sluiten, namelijk REVERSE TESTING. Deze strategie kan ingezet worden op tenminste twee redenen:
Feedback krijgen van de studenten door vragen als “wat maakt deze training nuttig?” “Wat heeft de trainer gedaan om mij te helpen mijn leerdoelstellingen te halen?” “wat kan de trainer nog meer doen?” “wat ik nog niet begrijp is…”
Studenten de vragen laten ontwerpen voor elkaar of zelfs voor een eind toets, voor meer spel en plezier in plaats van een serieuze aangelegenheid waarin de trainer een toets afneemt.
De laatste tip die ik in dit artikel beschrijf gaat over het evalueren van de training als trainer. Garratt beschrijft het gebruik van PERCEPTUAL POSITIONS wat betekent dat je na de training een moment van de training pakt die goed ging of wellicht niet zo goed, en vanuit 3 perspectieven probeert te evalueren hoe het moment ging.
Het eerste perspectief is dat van jouwzelf als trainer. Wat heb je gezegd en gedaan?
Het tweede perspectief is dat van de ander met wie je in gesprek of discussie was. Begrijp je wat hij zei en deed? En wat zijn beweegredenen konden zijn?
Het derde perspectief is als die van een observant. Dit is de persoon die jullie beiden heeft zien praten en objectief feedback kan geven al het eerste perspectief over wat de volgende keer beter of anders kan.
SuperTrainer is een boek dat door een supertrainer geschreven zou zijn, maar in het boek zelf lijken de principes die hierboven beschreven staan niet te zijn toegepast. Nutteloze hoofdstukken, een wirwar van termen en verwijzingen zonder uitleg, en zeker geen groot overzicht van hoe het boek is opgebouwd voordat het in detail treed. Het is één van de weinige boeken die ik moeilijk vond om te doorgronden. Normaal gesproken schrijf ik geen artikelen over boeken die ikzelf niet goed vind, maar stop ik met lezen of schrijf er niet over. Ik heb echter voor dit boek een uitzondering gemaakt omdat ik de thema’s die erin beschreven staan wel belangrijk en goed vind. Wellicht schrijf ik zelf nog eens een betere versie…
Ga verder naar:
Life Coaching for Dummies -J.Purdi (samenvatting)
BRON:
Garratt, T., 2018, SuperTraining – Using NLP to Improve Your Training, Staffordshire (UK): Oakamoor Publishing (bestel dit boek)
