In zijn boek Dromen Durven Doen beschrijft Ben Tiggelaar de drie stappen die je moet ondernemen om persoonlijk gedrag te veranderen. Het boek is vooral geschreven voor mensen die het keer op keer niet lukt om hun goede voornemens waar te maken; toch de studie afmaken, eindelijk eens afvallen of stoppen met roken. Tiggelaar beschrijft de grootste fout die mensen maken dat er geen concrete acties gedefinieerd worden in het verwezenlijken van de gewenste verandering. De meeste veranderingen blijven daarom slechts bij dromen…
Globale Samenvatting
In de introductie hoofdstukken wordt de kracht van gedrag beschreven. Gedrag is de bepalende factor in succesvol zijn en zelfs in gelukkig zijn. Niet de doelen die je stelt, niet de plannen die je maakt, maar je dagelijkse acties bepalen of je verandering slaagt en zijn volgens geluksonderzoeker Sonja Lyubomirsky voor 40% verantwoordelijk voor ons dagelijks welbevinden. Tiggelaar beschrijft nog een interessant feit. Gebaseerd op het onderzoek van Kahneman wordt de kans op verlies door mensen twee keer zo zwaar gewogen als de kans op winst. Dit betekent dat een oude strategie om te denken in kansen of uitdagingen in plaats van problemen niet de beste methode is. Omdat verlies twee keer zwaarder dan winst, zou het denken in problemen twee keer zo veel motiveren als het denken in kansen en uitdagingen. Een derde weetje beschrijft de verhouding complimenten versus terechtwijzingen. Een goede relatie gebaseerd op jarenlange goede ervaringen kan door één voorval teniet worden gedaan. Hetzelfde geldt voor zakelijke relaties. Tiggelaar schrijft dat je minstens 3 complimenten moet geven om 1 terechtwijzing te compenseren. Wil je de relatie verbeteren, dan dien je minstens 4 complimenten voor elke terechtwijzing te geven. Om veranderingen tot stand te brengen beschrijft Tiggelaar 3 stappen: Dromen Durven en Doen.
Voor de eerste stap DROMEN worden twee stappen beschreven. Het bepalen van je persoonlijke richting (1) en het concreet maken van je doelstellingen (2). De eerste stap beschrijft de situatie waar je graag naar toe wilt. Dit kunnen omstandigheden zijn of deugden. Voorbeelden van omstandigheden die meetbaar aandragen tot geluk zijn: wonen op een bepaalde plek, getrouwd zijn of het vermijden van negatieve emoties. Omstandigheden die over het algemeen niet gelukmakend zijn: meer geld verdienen, de ‘beste’ opleiding volgen en gezond blijven. Naast de omstandigheden beschrijft Tiggelaar deugden om van te dromen. Deze zijn op te splitsen in natuurlijke deugden, zoals zelfbeheersing, verstandigheid en dapperheid, en spirituele deugden; geloof, hoop en liefde. Belangrijk in het droom stadium is om te testen of je overtuigingen wel goed zijn gekozen. voor elke overtuiging kun je drie vragen stellen om ze te evalueren: is de overtuiging de waarheid of slechts ons beeld van de waarheid? Is er nuance in de overtuiging of is hij absoluut waar? En wellicht de belangrijkste: helpen je overtuigingen je vooruit of zitten ze je alleen maar in de weg om gelukkig te worden? Wanneer je een beeld hebt van de situatie waar je naartoe wilt, is de tweede stap het concreet maken van je doelstellingen. Allereerst dien je voor jezelf te bepalen wat je acties zijn om je doelstellingen te bereiken. Elk voornemen zou via de MAP (Meetbaar, Actief en Persoonlijk) methodiek moeten worden opgeschreven. Schrijf op wat jij persoonlijk gaat doen en hoe je kunt objectief kunt meten of je jouw voornemen hebt uitgevoerd. Tiggelaar onderschrijft het belang van het nemen van kleine stappen naar je doelstelling. Uitgaande van het resultaat kun je vooraf stappen bedenken die je moet nemen om je doel te bereiken. Definieer de stappen op basis van gedrag, en maak de stappen kleiner en kleiner, totdat je het gevoel hebt dat je de eerste stap eenvoudig kunt uitvoeren.
De tweede stap op weg naar verandering is DURVEN. En durven heeft volgens Tiggelaar vooral te maken met het plannen van acties voor bepaalde situaties. De meeste goede voornemens stranden op momenten van crisis wanneer iemand gestrest is of uitgeput. Onderzoek wijst uit dat het vooraf maken van een plan voordat men aan een taak begint, 2 tot 3 keer vaker tot succes leidt dan een taak uit te voeren zonder plan. In het geval van persoonlijke verandering is het raadzaam om vooraf te bedenken in welke moeilijke situaties je terecht kunt komen en wat de beste manier is om in die situatie te handelen. Wanneer de moeilijke situatie zich dan uiteindelijk voordoet heb je de wenselijke actie al in je achterhoofd en is de kans kleiner dat je vervalt in oud gedrag. Wanneer je een plan hebt gemaakt zijn er drie technieken die bruikbaar zijn om lastige situaties de baas te blijven, geheugensteuntjes creëren (door op voorhand in je agenda op elke week pagina een inspirerende zin te schrijven), belonen van goed gedrag en actief anticiperen op je eigen gedrag, zoals jezelf (hardop) toespreken om moed te krijgen, of aanleren om beelden op te roepen bij het aanzien van iets dat je verleidt om van je voornemens af te stappen. Het voorbeeld dat Tiggelaar beschrijft is het beeld creëren van een heel dik persoon elke keer dat je langs de McDonald’s rijdt. Een praktisch voorbeeld van belonen is de strategie om minder leuke taken eerst te doen. Het mogen uitvoeren van een volgende taak is dan automatisch de beloning voor het uitvoeren van de vorige taak.
De derde en laatste stap beschrijft het DOEN. Met vallen en opstaan blijven oefenen met je eigen voornemens. Wanneer doelstellingen meetbaar zijn opgesteld kan voortgang gemeten worden en is het eenvoudig te evalueren of je op de juiste weg bent of niet. Vraag feedback aan collega’s of vrienden en beloon jezelf voor behaalde successen. Het laatste hoofdstuk van Dromen, Durven, Doen beantwoord de moeilijke vraag: wanneer ben je klaar met durven en doen? Het antwoord is eenvoudig: wanneer je gestelde doelstelling behaald hebt. Tiggelaar haalt het leren fietsen zonder zijwieltjes aan. Er is geen ouder die na 3 pogingen tegen zijn of haar kind zegt: “sorry, het zit er niet in. Je zal de rest van je leven met zijwieltjes blijven fietsen.” Als ouder spoor je je kind aan om net zo vaak te vallen en op te staan tot het kan fietsen zonder te vallen.
Boeken over Persoonlijke Groei interessant?
Ga verder naar:
Ons Feilbare Denken - D.Kahneman
BRON: Tiggelaar B., 2005, Dromen Durven Doen - Het Managen van de Lastigste Persoon op Aarde: Jezelf, Houten: Spectrum
